Dijital Muhasebe Okuryazarlığı
I.
GİRİŞ
Yirmi birinci yüzyılın sihirli
kavramlarında birisi de tartışmasız “Dijitalleşme”dir.
Peki nedir bu dijitalleşme? Öncelikle dijitalleşme ile teknoloji kavramları
birbirinden farklıdır. Kısaca dijitalleşme
verilerin ve veri kaynaklarının analog ortamdan dijital (sayısal) ortama çevrilmesi,
dijital forma aktarılması ve saklanmasıdır. Örnek verecek olur isek; muhasebe
mesleğinde daha önceleri beyannameler ve defterler kağıt ortamında tutulur iken
Maliye Bakanlığının e-beyanname, e-defter ve defter beyan projeleri ile
birlikte dijital ortamlarda tutulmaya başlanmıştır. Günümüzde dijital dönüşüm
ile birlikte muhasebe mesleğinde yepyeni kuralları olan farklı e-sistemler
ortaya çıkmıştır. Bu yazının amacı, muhasebe mesleğinde yoğun bir şekilde
kullanılan dijital sistemlerin muhasebe meslek mensupları tarafından doğru, etkin ve verimli kullanılabilmesi için
“Dijital Muhasebe Okuryazarlığı” n ihtiyaç
ve zorunlu olduğunu ortaya koymaktır.
II. DİJİTAL
MUHASEBE OKURYAZARLIĞININ KAVRAMSAL VAROLUŞ NEDENİ
Günümüzde teknolojik gelişmeler ve dijitalleşme öyle bir noktaya ulaştı ki; toplumsal
yaşam, bireyin dünyası ve mesleklerin işleyişi gibi pek çok şeyi yeniden inşa
etmekte ve yıkıcı sonuçlar ortaya çıkarmaktadır. Artık dijital sistemlere ve
teknolojiye uyum çağımızın zorunlulukları arasına girmiştir. Hiç kuşkusuz
muhasebe meslek mensupları sosyal hayatlarında yaşadığı bu değişimi aynı
şiddetle meslek hayatlarında da yaşamaktadır. Günümüzde maliye bakanlığının
e-uygulamaları ile birlikte bundan on yıl önce var olmayan (e-fatura, e-beyanname,
e-defter, hazır beyan ve defter beyan sistemi gibi) birçok dijital sistem bugünlerde
muhasebe mesleğinde aktif olarak kullanılmaktadır.
Muhasebe
mesleğinden yaşanan bu dijital devrim ani ve hızlı olmuştur. Bunun karşılığında
muhasebe meslek mensupları bu dijital sistemleri etkin ve verimli şekilde
kullanacak eğitim ve yeterliliğe sahip değildir. Muhasebe meslek mensupları bu
dijital devrime uyum sağlamayabilmek adına kişisel olarak yoğun bir emek ve
çaba sarf etmektedir. Bunun yanı sıra
hızla yaşanan bu değişim ve dönüşüm, uygulama aşamasında muhasebe meslek mensuplarının
stres, kaygı ve hata yapma korkusu gibi
modern mesleki hastalıklar yaşamasına neden olmaktadır. Çözüm olarak ise,
meslek örgütleri tarafından plansız, süreksiz, kısa ve geçici olarak sadece
teknik yönden dijital eğitimler verilmeye çalışılmakta.
Dijital devrimin teknik ve sosyal yönü
olmak üzere iki yönü bulunmaktadır. Bu nokta da muhasebe meslek mensuplarının
dijital devrime başarılı bir şekilde uyum sağlayabilmeleri için planlı, sürekli
ve uzun süreli eğitimler verilmelidir. Bu eğitimler sosyal ve teknik olmak
üzere iki bölümden oluşmalıdır. Bu yönde
önerim dijital devrimin sadece teknik yönü değil sosyal yönünü de kapsayacak olan “Dijital
Muhasebe Okuryazarlığı” eğitimleridir.
III.
DİJİTAL
MUHASEBE OKUR YAZARLILIĞI TANIMI VE AMACI
Muhasebe mesleğinde dijital sistemler o
kadar gelişti ki, muhasebe bilgisi ile bu muhasebe bilgisini dijital
sistemlerde yetkin bir biçimde kullanmak, anlamak, okumak ve yönetmek ayrı bir
uzmanlık dalı olma konusunda ilerlemektedir. İşte bu nokta da Dijital Muhasebe Okuryazarlığı,
e-fatura, e-defter, e-beyanname ve
defter beyan ve hazır beyan gibi dijital muhasebe sistemlerinde yer alan
verileri; okumak, anlamak, kullanmak ve yönetme becerisi ve yetkinliğidir.
Dijital muhasebe okuryazarlığı eğitimi muhasebe meslek mensuplarına dijital sistemlerdeki
problemleri çözme, verileri kullanabilme, sorgulama, yönetebilme ve eleştirel bir biçimde değerlendirme yetkinliği
kazandırır. Dijital muhasebe okuryazarlık eğitimi, muhasebe ve teknolojinin
olumlu olarak gördüğümüz potansiyelini geliştirirken, olumsuz yanlarını en
aza indirmeyi amaçlar.
IV.
SONUÇ
Sonuç olarak, çağımızda dijital sistemlerin
hızla gelişimi muhasebe mesleği için “Dijital Muhasebe Okuryazarlığı” nı zorunlu
hale getirmiştir. Muhasebe mesleğinde yaşanan e-dönüşüm neticesinde muhasebe
meslek mensuplarının ileride yaşayabileceği uyumsuzluk, hata yapma korkusu ve dijital
sistemleri verimsiz kullanma gibi muhtemel
sıkıntıların önüne geçmek için bir an önce bu konuda eğitimlerine başlanmalıdır.
Bu paralel doğrultusunda dijital
muhasebe okuryazarlığı eğitimleri için TÜRMOB’un bütçe ayırıp uygun politikalar geliştirmesi
gerekmektedir. Aksi halde dijital devrim muhasebe mesleğine fayda ve fırsat
yerine risk ve tehlikeleri getirecektir.
Makalenin sözü: “Akıllı ve bilge olmak için hiçbir zaman geç
kalınmış değildir.” Immanuel Kant
Hoşça Kalın…
İsmail
TEKBAŞ
Yorumlar
Yorum Gönder