e-Dönüşüm Harcamaları Bakanlıklar Tarafından Destek Kapsamına Alınmalı

                  Bir önceki “E-fatura ve E-Defter Zorunluluğu Ertelenmeli!” başlıklı yazımızda 20 bin kişi  olan  e-fatura ve e-deftere geçen mükellef sayısının, “454 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği” hükümleri kapsamında 01 Ocak 2016  tarihi itibariyle 50 bin kişiye ulaşacağını ve kullanıcı sayısındaki bu ciddi artış karşısında, e-fatura ve e-defter sistemine geçme zorunluluğu olan mükellefler ile bu süreci yönetecek ve uygulayacak olan bilişim firmaları, mali müşavirler ve kamu kurum ve kuruluşlarının e-fatura ve e-defter sistemine ne kadar hazır olduklarını değerlendirmiştik.

       Yazımızda e-fatura ve e-defter zorunluğunun “ertelenmesi” veya “ihtiyari” olması gerektiğini talep ederek, bu talebimizin gerekçelerini başlıklar halinde sıralamıştık. Gerekçelerimizden biri de,  e-fatura ve e-defter sistemine geçme zorunluluğu olan on milyon ciro kapsamındaki KOBİ’lerde e-fatura ve e-defter uygulaması için kalifiyeli eleman ve altyapı eksikliğinin bulunduğunu ve söz konusu bu hususların giderilmesinin KOBİ’ler için ciddi bir maliyet olduğunu belirtmiştik.  Bu yazımızda ise e-fatura ve e-defter sistemi için gerek eleman istihdamı gerekse de bilişim harcamaları kapsamında yapılan altyapı yatırımlarının ayrı bir başlık altında Ekonomi Bakanlığı veya Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı destekleri kapsamına alınarak, harcamaların belli bir kısmının bu Bakanlıklar tarafından karşılanması gerektiği konusunu değerlendireceğiz.

            E-Fatura, e-Defter, e-Arşiv, e-Bilet, e-İmza, KEP, e-Tebligat, e-Mutabakat derken bir e-dönüşüm süreci içerisine girmiş bulunmaktayız. Sonuç itibariyle bu uygulamalar zaman içerisinde her ne kadar kayıt dışılığı önleyen, iş verimliliğini arttıran,  maliyet ve zaman yönetimini kolaylaştıran uygulamalar olsa da bu sistemlere geçilebilmesi için firmaların bir altyapı yatırımı yapmaları gerekmektedir. Özellikle e-fatura ve e-defter zorunluluğu kapsamında olan KOBİ’ler ile kuşkusuz bu süreçte en çok iş yükü ve sorumluluk düşen Mali Müşavirler tarafından, e-dönüşüm kapsamında yapılacak olan harcamalar ciddi bir maliyet oluşturmaktadır.  

Aşağıda e-fatura ve e-defter kullanım ve geçiş yöntemlerine göre kullanıcıların ne kadar bir maliyete katlanması gerektiğini belirlemeye çalıştık…

·         E-Fatura Yararlanma Yöntemleri ve Maliyetleri

            a)      Özel Entegrasyon Yöntemi

Faturalama ihtiyaçları farklılık gösteren veya çok sayıda fatura düzenleyen mükellefler, kendilerine ait bilgi işlem altyapısının yetersiz olması halinde teknik yeterliliğe sahip bir özel entegratörün bilgi işlem sistemi vasıtasıyla elektronik fatura alıp gönderebilme imkânı sağlanmıştır. Gelir İdaresi Başkanlığından özel entegrasyon izni almış mükelleflerin bilgi işlem sistemleri kullanarak da e-fatura uygulamasından yararlanabilirsiniz. Bu sistemi kullanmanız durumunda ek donanım ve yazılım almanıza gerek yoktur. Tabi entegratör firma bu hizmet karşılığında sizden kurulum ve kullanım ücreti almaktadır.  Ücretler entegratör firmaya göre değişmek suretiyle genel olarak fatura adedine göre 0,20-0,60 TL arasında değişmektedir. Yine bazı entegratör firmalar saklama ücreti, entegrasyon ücreti ve eğitim bedeli olarak 2.000,00 TL-5.000,00 TL arasında ücret talep etmektedirler. Tabi unutmadan birde mali mühür için harici olarak ücret ödemeniz gerekiyor.

b)     Entegrasyon Yöntemi

Bilgi İşlem Sisteminin Entegrasyonu Yöntemi, kendilerine ait bilgi işlem sistemini Başkanlığın sistemine entegre ederek 7/24 kesintisiz bağlantı sağlayabilecek mükelleflerin kullanabilmeleri amacıyla geliştirilmiştir. Hiçbir aracı olmadan kendi muhasebe sisteminizi maliye ile entegre ediyorsunuz. Bu uygulamayı fatura adedi yüksek olan firmalar tercih etmektedir. Bu sistem için yazılım ve donanım olmak üzere e-fatura oluşturmaya uyumlu  altyapı yatırımı yapmak zorundasınız ve  genellikle e-fatura ve e-defter yazılım sistemleri birlikte bir paket halinde satılmakta olup, firma sayısı, paket  program veya erp yazılım gibi seçeneklere göre   maliyetleri  5.000,00 TL ile 150.000,00 TL arasında değişmektedir. Yine mali mühür için harici olarak ücret ödemeniz gerekmektedir.  

c)      E-Fatura Portal Yöntemi

E-Fatura Portal Yöntemi Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından "www.efatura.gov.tr" internet adresinden ücretsiz olarak sunulan bir e-fatura uygulaması hizmetidir. E-fatura uygulamasını entegrasyon yolu ile kullanma konusunda yeterli altyapıya sahip olmayan kullanıcıların uygulamadan yararlanabilmelerini sağlamak amacıyla geliştirilen e-fatura portalı, e-fatura uygulamasına ait temel fonksiyonları bünyesinde barındıran bir web uygulamasıdır. Burada dikkat edilmesi gereken en önemli konu e-fatura portalı üzerinden aylık en fazla 500 adet fatura düzenleyebilirsiniz. Ayrıca  6 aydan önce gönderilen ve gelen fatura ve yanıtlar portalden silinmektedir. Yine bu faturaların Vergi Usul Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu uyarınca saklanma sorumluluğu tamamen size aittir. Bu uygulamayı tercih etmeniz halinde sadece mali mühür için ücret ödeyeceksiniz. 

·        E-Deftere Geçiş ve Kullanım Maliyeti

Firmalar e-defter sistemine geçmek için  “1 Sıra No.lu Elektronik Defter Genel Tebliği” hükümleri kapsamında Gelir İdaresi Başkanlığından uyumluluk onayı alan yazılımları¹ satın alarak muhasebe sistemlerini  (e-Defter Uygulama Kılavuzu² dikkate alarak ) e-defter oluşturmaya hazır hale getirmeleri gerekmektedir.

      Firmalar e-defter oluşturmaya uyumlu bir yazılım satın alarak, arşivleme ve gönderim işlemlerini kendileri yapacağı gibi özel entagratör firmalardan bu işlemler için hizmet de satın alabilirler. Her halükarda e-deftere geçmek zorunda olan firmalar e-defter sistemine uyum için altyapı yatırımı yapmak zorundadırlar. Genellikle e-fatura ve e-defter yazılım sistemleri birlikte bir paket halinde sunulmakta olup, firma sayısı, paket program veya erp yazılım gibi seçeneklere göre maliyetleri 5.000,00 TL ile 150.000,00 TL arasında değişmektedir. Eğer arşivleme ve gönderim işlemleri için özel entagratör firma ile anlaşır iseniz harici olarak bu işlemler karşılığında ücret ödemeniz gerekmektedir. Entagratör firmalar e-defterin arşivlenmesi ve gönderimi gibi hizmetleri için her e-defter sayfası başına 0,50-1,50 TL arasında ücret talep etmektedirler.    

Ülke olarak bir e-dönüş içerisine girmiş bulunmaktayız. Bizce bunun en önemli ayağı e-fatura ve e-defter uygulamalarıdır. E-fatura ve e-defter uygulamaları kayıt dışılığın önlenmesi, eleman, zaman, kâğıt ve kargo gibi maliyetlerden tasarruf sağlayarak, ülke ekonomisine ve firmalara sunmuş olduğu avantajlar tartışmasızdır. Ancak burada iki önemli hususa dikkat edilmesi gerektiğini düşünüyoruz. 

Birincisi sadece e-fatura ve e-defter sistemine geçmek için değil, e-fatura ve e-defterin amacına yönelik,  planlı ve doğru bir strateji izlenerek başarı odaklı bir geçiş süreci uygulanmalıdır. Eğer geçiş sürecinde kullanıcıların ve uygulayıcıların talep ve istekleri dikkate alınmadan, plansız ve yanlış bir strateji uygulanır ise zorunluluk kapsamında olan firma sayısının fazlalığı düşünüldüğünde, firmalara avantajdan daha çok gereksiz maliyetlere (Bilişim firmalarının zorunluluğu ticari fırsata çevirmesi…) ve sistem karmaşıklığına yol açacağını düşünmekteyiz.

İkinci husus ise bu gibi projeler için gerek kalifiyeli eleman gerekse de bilişim sistemleri anlamında bir altyapı yatırımı yapılması gerekiyor.  Bu altyapı yatırımları özellikle KOBİ’ler ve Mali Müşavirlik ofisleri için ciddi bir maliyettir. KOBİ’ler ve Mali Müşavirlik ofislerinin e-fatura ve e-defter için katlanacağı maliyetleri karşılayabilmesi,  e-fatura ve e-defterinin başarısı için önemli bir konudur.

Sonuç olarak, e-fatura ve e-defter sistemi için gerek eleman istihdamı gerekse de bilişim harcamaları kapsamında KOBİ’ler ve Mali Müşavirlik ofisleri tarafından yapılan altyapı yatırımlarının ayrı bir başlık altında Ekonomi Bakanlığı veya Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı destekleri kapsamına alınarak, harcamaların belli bir kısmının bu Bakanlıklar tarafından karşılanması gerektiğini düşünüyoruz.

Makalenin Sözü : "Nefret kötü davranışlarla kazanıldığı kadar iyi davranışlarla da kazanılır." Hükümdar/Machiavelli

Hoşça Kalın…

İsmail TEKBAŞ

Eğer sizde  “e-deftere ve e-faturaya hazır değilim, geçiş maliyetleri çok yüksek, bu uygulama için ortam henüz uygun değil” diyorsanız.

Gaziantep S.M.M.M. Odası Mevzuat Komisyonu tarafından düzenlenen,

“Bu Sefer Kervan Yolda Düzülmemeli E-Defter ve E-Fatura Zorunluluğu Ertelenmeli” kampanyasına destek veriniz...

Dipnotlar             

1. Belirtilen yazılım uyumluluk onayı, ticari amaçlı özel ya da paket program şeklinde olan yazılımlar için olduğu gibi, ticari amaç taşımaksızın mükellefin kendi kullanımı için geliştirdiği (inhouse) yazılımlar için de geçerlidir.

2. Hazırlanan bu doküman ile e-Defter uygulamasına kayıtlı olan kullanıcılar ve uyumlu yazılım firmaları için dikkat edilmesi gereken hususların açıklanması amaçlanmıştır.