Kaybolan Muhasebe İhtişamından Maliye Veznelerine

Sevgili meslektaşlarım, Washington’un Ulusal Sanat Galerisi’nde Ünlü Fransız Ressam Jan Gossaert “Bir Tüccarın Portresi” isimli eseri sergilenmektedir. (Makalenin ön resmi) Avrupa’nın ve Hollanda’nın ticaretinin tartışmasız ustası haline geldiği 1530’larında yapılan bir eserdir.  Portrede, ticaretin araçlarıyla çevrili, dar ama rahat bir alanda oturmuş bir tüccar tasvir edilmektedir.   Masanın üzeri dağınık, bir mürekkep kabı, madalyonların ağırlığını (dolayısıyla kaliteyi) test etmek için bir çift ölçek ve balmumu, kalemlerini sızdırmaz hale getirmek için bir metal muhafaza ve kâğıt. Duvarda, "çeşitli harfler" ve "çeşitli taslaklar" olarak adlandırılan sicim ve toplu kâğıt topları eklenmiştir.  Ressamın detaylara verdiği olağanüstü hediyesi ise tüccarın saygın ifadesi ve zarif kıyafetleridir. Onun tüy kalemi, muhasebe defteri ve makbuzları da dikkatli bir şekilde oluşturulmuştur.

Aslında portrede kısaca, servet ve maddi başarı değil: “Muhasebenin İhtişamı” vardır.  Bir sanatçının kurumsal bir rapor hakkında bir beyit yazmakta olduğu durum şairane bir şekilde esere dönüştürülmüştür. Ancak bu eser benzersiz değildir: Muhasebe tabloları, Hollanda sanatının önemli bir türüdür. Hollandalılar, 200 yıl boyunca sadece dünya ticaretine egemen olmakla kalmadılar, yüzlerce resimde kendilerini tasvir ettiler, aynı zamanda muhasebeyi de eklemeyi unutmadılar.

Hollandalılar, sadece mali başarısı hakkında övünen zengin bir ulus değildi. Zamanlarının önde gelen tüccarlarıydı ve iyi bir muhasebeyi varlıklarının ve toplumunun ahlaki sağlığının anahtarı olarak görüyorlardı. Zamanın izleyicisine, tablolar açık şekilde bir mesaj taşıdı: Muhasebeye başlamak hem beceri hem de alçakgönüllülük gerektiren bir başarıydı.” 1500’lü yıllarda Avrupa’da muhasebe sadece bir ticaret argümanı değil, dini, sanatı ve felsefeyi düşünenlerin ilgisini çekecek kadar güçlü bir fikirdi. Aynı tasvirleri Jan Provost'un "Ölüm ve Tüccar" adlı eserinde de görmek mümkündür.

Şimdi düşünmeden edemiyorum. Sizce Ünlü Fransız Ressam Jan Gossaert günümüz şartlarında ülkemizde yaşasaydı sizce neyi resmederdi? Cevabını hemen vereyim muhtemelen Af ve Yapılandırma Kanunları kapsamında maliye vezneleri önlerinde sırada bekleyen muhasebecileri.

Sonuç olarak, günümüzde “Muhasebecilerin kendilerini bilimsel ve kültürel anlamda yeniden inşa etmelerini, sosyalleşmelerini ve mesleki kavramlara boğulmadan toplum ile etkileşim kurabilmeleri amacıyla çağımıza uygun tasarlanmış yapılara” ihtiyaçları vardır. Bu yapılarda bence “Muhasebe Kültür Merkezleri”dir. Sağlıcakla Kalın…

Makalenin Sözü; “Bilim ve Sanat Takdir Edilmediği Yerden Göç Eder.” İbni SİNA 

KAYNAKÇA

By Jacob Soll GLOBE CORRESPONDENT